Gminny Ośrodek Kultury i Wypoczynku w Wielopolu Skrzyńskim

Dodane przez: GOKiW w dniu 14 kwietnia 2021

Dodane przez: GOKiW w dniu 30 marca 2021

Dodane przez: GOKiW w dniu 9 marca 2021

Dodane przez: GOKiW w dniu 4 marca 2021

Dodane przez: GOKiW w dniu 2 marca 2021

Dodane przez: GOKiW w dniu 1 marca 2021

W niedzielne przedpołudnie 28 lutego o godzinie 11:00 w kościele parafialnym  pw. NMP Wniebowziętej w Wielopolu Skrzyńskim rozpoczęła się pierwsza część uroczystości  gminnych obchodów Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Msze świętą za zmarłych żołnierzy, koncelebrowali Ks. Wikariusz Piotr Soja oraz Ks. Stanisław Kalisztan.
      W drugiej części uroczystości przy grobie Stanisława Pietruszki pseudonim „Wrzos” złożono wiązanki oraz zapalono znicze.
W uroczystościach wzięli udział:
* Wójt Gminy Wielopole Skrzyńskie Pana Marek Tęczar
* Przewodniczący Rady Gminy Wielopole Skrzyńskie Pan Piotr Zięba
* Radny Rady Gminy Wielopole Skrzyńskie Pan Piotr Siuśko
* Radny Rady Powiatu Ropczycko – Sędziszowskiego Pan Marcin Świerad
* Poczet Sztandarowy Ochotniczej Straży Pożarnejw Wielopolu Skrzyńskim
na czele z Prezesem OSP w Wielopolu Skrzyńskim
Panem Bogdanem Siuśko. 

*************************************************************************************************

Stanisław Pietruszka „Wrzos” zapomniany żołnierz wyklęty

Od 2010 r. 1 marca obchodzony jest Narodowy Dzień Żołnierzy Wyklętych. Z terenu gminy Wielopole Skrzyńskie wymienić można kilka lub kilkanaście nazwisk, członków AK
i Zrzeszenia WiN, które są żołnierzami wyklętymi. Ludwik Marszałek „Zbroja” Z Brzezin jest najbardziej znanym, pozostaje jednak cały szereg jego najbliższych i dalszych współpracowników, którzy podobniej jak On, za działalność na rzecz odzyskania niepodległości ojczyzny trafili do komunistycznych katowni.  Stanisław Pietruszka pseudonim „Wrzos” jest jednym z wyklętych, niestety jego osoba nie jest szerzej znana. Późną jesienią 1949 r. Powiatowy Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Dębicy dzięki donosom TW „Wicher” zdołał ustalić skład personalny Koła Zrzeszenia WiN (Wolność i Niezawisłość) na terenie gminy Wielopole Skrzyńskie. 17 grudnia wśród aresztowanych przez UB znalazł się też „Wrzos”.

Stanisław Pietruszka pseudonim „Wrzos” urodził się 16 stycznia 1912 r. w Wielopolu Skrzyńskim w rodzinie małorolnego chłopa. W 1922 r. rozpoczął naukę w szkole powszechnej, gdzie ukończył sześć klas. Następnie wstąpił do terminu szewskiego Aleksandra Mirawskiego w Wielopolu. Po dwóch latach terminowania założył własny warsztat szewski w którym pracował do 1934 r. Następnie powołany został do odbycia czynnej służby wojskowej. Pierwsze sześć miesięcy służył w 40 pułku piechoty we Lwowie. Później skierowany został do szkoły podoficerskiej przy 3 batalionie Korpusu Ochrony Pogranicza (KOP) w Czortkowie. Po ukończeniu szkoły podoficerskiej przydzielono go do 4 batalionu KOP w Choszcznie, gdzie pełnił służbę do jesieni 1935 r.

Po zakończeniu służby wojskowej powrócił do Wielopola Skrzyńskiego, tu nadal prowadził warsztat szewski. W 1938 r. uzyskał zatrudnienie w miejscowym kółku rolniczym na stanowisku sprzedawcy. Po sześciu miesiącach pracy powołany został na czterotygodniowe ćwiczenia wojskowe w 26 pułku piechoty w Gródku Jagiellońskim. Po zakończeniu ćwiczeń powrócił do rodzinnego Wielopola gdzie pracował na gospodarstwie rolnym z rodzicami. We wrześniu 1939 r. został zmobilizowany a od 13 do 22 września brał udział w obronie Lwowa. Podczas walk został ranny od wybuchu granatu. Po zakończeniu walk powrócił do rodzinnego Wielopola.

Stanisław Pietruszka, jako jeden z bardziej zaufanych członków Zrzeszenia wiosna 1946 r. otrzymał na przechowania karabin maszynowy, który pozostał z uzbrojenia placówki „Bomba”. Broń ta z magazynu u Tadeusza Brzozowskiego „Pogoda” z Brzezin do Sośnic pomagał „Wzosowi” nocą przenieść Józef Ozga. Obaj ustalili wówczas, że najbezpieczniejszym miejscem na przechowanie karabinu będzie niewykończony dom Władysława Ozgi stojący nieopodal ich zabudowań. Broń ta po ulokowaniu w schowku została p[praktycznie zapomniana przez obu konspiratorów. Niestety styczność z nią miała  się okazać w przyszłości bardzo brzemienna w skutkach. Dla rozpracowujących Zrzeszenie WiN funkcjonariuszy UB nie miało znaczenia, że nigdy nie była użyta a Stanisław Pietruszka tak jak większość WiN – owców z Wielopolszczyzny po wyjeździe Ludwika Marszalka
i Maksymiliana Gąsiora na Ziemie Zachodnie nie prowadził działalności konspiracyjnej.
Pod koniec roku rozpoczęła się fala aresztowań wśród zatrzymanych 15 grudnia znalazł się Stanisław Pietruszka. Trzymany w nieogrzewanym garażu siedziby UB w samej bieliźnie przyznał się do funkcji jaką pełnił w Zrzeszeniu WiN i gdzie schował karabin, który otrzymał od Tadeusza Brzozowskiego. Rodzina doskonale zapamiętała dzień przyjazdu ubeków
i wyjęcia broni ze schowka, która następnie posłużyła jako główny dowód rzeczowy w sprawie przeciwko „Wrzosowi”.

19 grudnia 1949 r. oficer śledczy PUBP w Dębicy Piotr Ludian wniósł o zastosowanie środka zapobiegawczego – aresztu wobec Stanisława Pietruszki i osadzenie go w więzieniu na Zamku w Rzeszowie. 23 grudnia Prokuratura Wojskowa w Rzeszowie wydała postanowienie o tymczasowym aresztowaniu do 23 lutego 1950 r. Od dnia zapadnięcia wyroku tj., od 22 lutego 1950 r. siostra Stanisława Pietruszki rozpoczęła walką o zwolnienie brata z więzienia. Pierwsze prośby do prezydenta Bieruta o skorzystanie z prawa łaski zostały odrzucone.

15 kwietnia 1950 r. prośby siostry przynajmniej w pewnym sensie zostały wysłuchane. Stanisława Pietruszkę w celu leczenia przewieziono do szpitala więziennego przy ulicy Montelupoich w Krakowie. Ostatnim dostępnym dokumentem wytworzonym przez Organy Bezpieczeństwa PRL odnośnie jego osoby jest głoszenie zgony, według którego śmierć Stanisława Piertuszki syna Jana i Katarzyny Ozga nastąpiła dnia 14 września 1959 r. o godzinie 6:00 w więzieniu w Krakowie. Prawdziwa przyczyna zgonu nie jest podana.  

Tekst opracowany na podstawie zasobów archiwum IPN i relacji świadków opracował Szymon Pacyna.

Organizatorami tegorocznych uroczystości Gminnych Obchodów Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych byli:
Wójt Gminy Wielopole Skrzyńskie
oraz Gminny Ośrodek Kultury i Wypoczynku w Wielopolu Skrzyńskim .  

Dodane przez: GOKiW w dniu 24 lutego 2021