STRAŻ OGNIOWA

„Św. Florjanie, miej ten dom w obronie, niechaj płomieniem od ognia nie chłonie!”

(napis na kamienicach dawnego Krakowa)

Ogień, jeden z czterech żywiołów, to ogromna siła twórcza. Wg mitologii greckiej został wykradziony bogom przez Prometeusza (łać. Wiktora). Wg naukach historycznych przez ludy pierwotne był podtrzymywany z zapłonów naturalnych, później nasi przodkowie nauczyli się rozniecać ogień poprzez tarcie lub krzesanie iskier. To niezastąpione źródło ciepła i światła w ogromny sposób przyczyniło się do rozwoju cywilizacji.

Ogień to równocześnie siła niszczycielska, źródło katastrof, żywioł niszczący przyrodę (pożary lasów), dobytek ludzki, a także zagrażający życiu ludzi i zwierząt. Zetknięcie się człowieka z trudnym do ujarzmienia żywiołem spowodowało powołanie do istnienia straży ogniowej, dzisiaj nazywanej pożarną.

Najstarszym ze znanych oddziałów wyspecjalizowanych w gaszeniu pożarów byli rzymscy Vigiles, zorganizowani w 6 r. n.e. przez cesarza Oktawiana Augusta. Najdawniejsze wzmianki o zorganizowanym ratownictwie ogniowym na ziemiach polskich pochodzą z okresu średniowiecza. Z biegiem stuleci władze miejskie przywiązywały coraz więcej uwagi do wyposażenia w sprzęt przeciwpożarowy i do prewencji. W latach sześćdziesiątych XIX wieku organizacje przeciwpożarowe powstały niezależnie we wszystkich zaborach. Pierwszą zawodową straż pożarną w Polsce powołał w roku 1752 w Ostrowie Wielkopolskim marszałek koronny Franciszek Bieliński. Polak Andrzej Frycz Modrzewski jako pierwszy opracował zasady nowożytnego pożarnictwa.

Współcześnie w Polsce funkcjonuje Zawodowa Straż Pożarna i Ochotnicza Straż Pożarna. O obydwu formacjach 20 lutego na spotkaniu z młodzieżą gimnazjalną, zorganizowanym przez bibliotekę GOKiW w Wielopolu, opowiadał znawca tematu dr Władysław Tabasz. Wykład prelegenta był zogniskowany wokół tematu: „HISTORIA I WSPÓŁCZESNOŚĆ STRAŻY POŻARNEJ” i zawierał informacje i ciekawostki związane z zagadnieniami: początków straży ogniowej, jej zadań dawniej i dziś, sprzętu, przeszkolenia, kryteriów przyjmowania nowych członków, zadań społeczno-kulturalnych strażaków. Przybliżył on też młodym słuchaczom etos tego zawodu w postaci 10 przykazań strażaka.

Z wykładem połączona była prezentacja książek autorstwa dr Tabasza na temat straży oraz sprzętu i umundurowania pożarniczego. Prelegent omówił cechy stroju strażackiego oraz ubiór i wyposażenie strażaków biorących udział w tzw. straży grobowej, przy grobie Chrystusa, w okresie wielkanocnym. Roboczy strój strażaka zaprezentowali na sobie Piotr Siuśko-komendant gminny OSP oraz druh Antoni Żywiecki (były prezes i naczelnik OSP). Druh Piotr wyjaśnił, jakie jest przeznaczenie wyeksponowanego sprzętu. Młodzież oprócz dużej porcji wiedzy otrzymała też gadżety przywiezione przez dr Władysława Tabasza: czapki, kalendarze i kalendarzyki, miała także okazję obejrzeć wóz strażacki przeznaczony do akcji gaśniczych.

Serdecznie dziękujemy dr Władysławowi Tabaszowi za przyjęcie zaproszenia do naszej biblioteki, ciekawy wykład oraz budujący przykład (etos strażaka!) bezinteresownego działania na rzecz innych. Braci strażackiej jesteśmy wdzięczni za czas i wysiłek poświęcony w celu edukowania młodzieży. Dziękujemy dyrektorowi Publicznego Gimnazjum w Wielopolu Stanisławowi Parysowi za umożliwienie uczniom wyjścia na wykład oraz wicedyrektorowi Mariuszowi Mosiorowi i nauczycielom za zorganizowania wyjścia i nadzór nad młodzieżą.

Cieszymy się, że wśród nas jest wielu ludzi (m.in. strażaków-ochotników), którzy, często bezinteresownie, potrafią spieszyć innym z pomocą. Mamy nadzieję, że krzewienie idei solidarności wśród ludzi młodych zaszczepi w nich ducha służby i poświęcenia. Może po tym wykładzie jakiś Wojtek zdecyduje się zostać strażakiem? Wnioskując z pytań zadawanych przez młodzież już po spotkaniu, znajdą się osoby zainteresowane taką służbą.

Maria Wójcik

Skip to content